Zapraszamy Cię na niezapomnianą podróż po Twierdzy Srebrna Góra, jednym z najciekawszych zabytków Dolnego Śląska, znanym również jako największa górska twierdza w Europie. Ten artykuł ma na celu przybliżenie historii twierdzy, która swoje początki datuje na XVIII wiek, praktycznych informacji dotyczących zwiedzania, atrakcji dodatkowych oraz licznych wskazówek turystycznych. Odkryj z nami tajemnice tej wyjątkowej fortyfikacji, położonej na zboczach Gór Sowich i Gór Bardzkich. Dowiesz się, że Twierdza Srebrna Góra niegdyś składała się z sześciu fortów, które miały za zadanie bronić przełęczy oraz kluczowych szlaków komunikacyjnych. Niezależnie od tego, czy szukasz informacji o lokalizacji Twierdzy Srebrnogórskiej, dojazdu czy też jesteś zainteresowany cennikiem, ten artykuł będzie dla Ciebie doskonałym przewodnikiem.
Twierdza Srebrna Góra, znajduje się w malowniczej miejscowości o tej samej nazwie Srebrna Góra, w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Stoszowice. Ta perła architektury obronnej otoczona przez piękne tereny leśne Gór Sowich i Gór Bardzkich, stanowi doskonałe miejsce do spędzenia wolnego czasu na łonie natury i odkrywania bogatej historii regionu. Na miejsce budowy fortyfikacji największy wpływ miało strategiczne znaczenie tej lokalizacji i jej głównym zadaniem było zabezpieczenie militarnie zdobytego przez Prusy Śląska. Pod plac budowy przeznaczono rozległe tereny obejmujące dwa wzniesienia: Warowną Górę (686 m n.p.m.), oraz Ostróg (627 m n.p.m.). Sama wieś, w której znajduje się warownia, miała nadane prawa miejskie w 1536 r., po II wojnie światowej je tracąc, a swoją nazwę zawdzięcza odkrytym na tym terenie złożom rudy srebra.
Dojazd do Srebrnej Góry jest możliwy zarówno samochodem, jak i środkami transportu publicznego. Jeżeli wybierasz się samochodem, najlepiej skorzystać z drogi krajowej nr 8, prowadzącej przez Kłodzko, a następnie skręcić na drogę wojewódzką nr 381, która doprowadzi Cię do miejscowości Srebrna Góra. Podróż ze Stronia Śląskiego potrwa około godziny. Do wsi kursuje również autobusowa komunikacja publiczna. Możemy z niej skorzystać, udając się na dworzec autobusowy zlokalizowany obok dworca kolejowego w Ząbkowicach Śląskich. Autobus zatrzymuje się w centralnej części wsi, skąd czeka nas półgodzinny spacer do Srebrnogórskiej twierdzy.
Samochód możemy zostawić na jednym z dwóch płatnych parkingów znajdujących się pomiędzy twierdzą główną a Fortem Spitzberg-Ostróg. Pierwszy znajduje się przy ul. Górne Miasto, a drugi ciągnie się wzdłuż drogi wojewódzkiej 381. Koszt pozostawienia samochodu osobowego na parkingu to 10 zł za cały dzień. Z obu parkingów czeka nas krótki spacer do celu naszej podróży, zajmujący około 15 minut. Jeśli nie mamy ochoty na spacer do Fortu Donjon, możemy dostać się tam za pomocą pojazdu stylizowanego na lokomotywę, ciągnącego za sobą wagoniki pasażerskie co szczególnie podoba się najmłodszym podróżnikom (koszt przejazdu to około 5 zł od osoby).
Twierdza Srebrna Góra powstała w XVIII wieku. Jej budowa rozpoczęła się w 1765 roku według projektu pruskiego inżyniera Ludwika Wilhelma Reglera i została zmodyfikowana przez króla Fryderyka Wielkiego. Jej najlepsze czasy trwały do roku 1800, i zakończył się wraz ze śmiercią jej największego zwolennika Fryderyka Wilhelma II.
W latach 1806–1807 roku twierdza odegrała znaczący epizod dla tych terenów w wojnach napoleońskich, odpierając ataki Francuzów. Niewielkimi oddziałami pruskich obrońców dowodził wówczas generał Friedrich Wilhelm Von Gotzen. 28 czerwca 1807 r., po wcześniejszym zdobyciu twierdzy w Kłodzku i twierdzy w Nysie, nastąpił główny szturm wojsk napoleońskich na Twierdzę Srebrnogórską, odparty dzięki heroicznej poświęceniu obrońców. Zacięta obrona i pokój w Tylży zmusił Francuzów do odstąpienia od oblężenia. Twierdza Srebrna Góra słynie z tego, że nigdy nie została zdobyta.
W latach 1830–1848 twierdza pełniła rolę więzienia dla działaczy ruchu „Młodych Niemców” oraz częściowo stacjonowali w niej żołnierze. Następnie, od 1860 roku, rozpoczęła się likwidacja przestarzałej już twierdzy, która wraz z rozwojem technologii wojennej i uzbrojenia straciła na znaczeniu. W 1866 r., w wyniku wojny prusko-austriackiej, po raz ostatni postawiono twierdzę w stan pogotowia. 1 października 1867 r. nastąpił uroczysty wymarsz wojsk ze Srebrnej Góry, natomiast ostateczne zrezygnowanie z funkcji militarnej tego fortu miało miejsce 28 listopada 1867 r. W kolejnych latach służyła jako poligon doświadczalny do prób artylerii i materiałów wybuchowych.
W II połowie XIX wieku zauważono turystyczny potencjał niszczejącego obiektu i zdecydowano się na jego ochronę oraz przekształcenie w atrakcję dla turystów. Pierwszym krokiem podjętym w tym celu było utworzenie w 1884 r. Towarzystwa Srebrnogórskiego. Rok później główny fort został pobieżnie odrestaurowany i przekształcony w restaurację „Donjon” mogącą pomieścić do 300 gości. Na początku XX wieku ułatwiono dojazd do Przełęczy Srebrnej dzięki zębatej Kolei Sowiogórskiej. W 1913 r. otworzono Schronisko Młodzieżowe działające na Forcie Ostróg. Tuż przed wybuchem II wojny światowej w komnatach Donżonu utworzono ponadto Muzeum Starej Broni.
W trakcie II wojny światowej w fortach Ostróg i Wysoka Skała utworzono obóz jeniecki dla polskich oficerów.
Lata powojenne nie były dla fortu łaskawe. Twierdza została opuszczona i popadała w ruinę. W 1961 Twierdza Srebrnogórska została wpisana do rejestru zabytków, a 4 lata później, w 1965 roku, rozpoczęto prace porządkowe i renowacyjne, w których udział wzięli harcerze i młodzież górnicza. W ramach akcji wyremontowane zostały forty: Donjon, Ostróg i Wysoka Skała. Kolejnym ważnym rozdziałem w turystycznej odsłonie tego obiektu było powołanie do życia w 1973 r. Muzeum Broni Ciężkiej mieszczące się wewnątrz murów warowni. Przełomowym wydarzeniem dla tej wyjątkowej konstrukcji było uznane jej za pomnik historii Twierdzy Srebrna Góra przez prezydenta RP A. Kwaśniewskiego. Od tego czasu prowadzone są nieustannie prace konserwatorskie mające na celu przywrócić twierdzy dawny blask.
Budowa kompleksu trwała 12 lat. W realizację tego projektu było zaangażowanych około 4,5 tys. robotników, co świadczy o rozmachu przedsięwzięcia. Koszt budowy wyniósł zawrotną na tamte czasy sumę prawie 1,7 mln talarów. Powstała fortyfikacja należała do najnowocześniejszych tego typu konstrukcji w Europie. Zdobyć Srebrną Górę wydawano się wówczas wręcz niemożliwe.
Twierdza Srebrna Góra obejmowała 6 fortów, w tym budzący największy podziw potężny Donjon. Serce linii fortyfikacyjnej, zespół bastionów z Donjonem osadzonym w centrum, budził strach w oczach wrogów, a to za sprawą jego kolosalnych rozmiarów. W tamtych czasach był to największy obiekt tego rodzaju w Europie, składający się z 4 wież połączonych kurtynami, o średnicy 60 m każda i murach o grubości 12 metrów. Obiekt ten składał się ze 151 pomieszczeń fortecznych (kazamat) rozmieszczonych na trzech kondygnacjach i mieścił w sobie magazyny, zbrojownię, kaplicę, szpital, więzienie, koszary, warsztaty rzemieślnicze. Był całkowicie samowystarczalny i zaprojektowano go w taki sposób, aby przez pół roku mógł funkcjonować w oblężeniu bez posiłków z zewnątrz. Stacjonowało w nim prawie 4 tysiące żołnierzy. Potężny arsenał liczył niemalże 300 dział i moździerzy osadzonych w murach Srebrnej Góry oraz niezliczoną ilość amunicji.
Jest to atrakcja zarówno dla miłośników historii, jak i amatorów mocniejszych wrażeń oraz poszukiwaczy pięknych widoków. Twierdza Srebrna Góra to wyjątkowa atrakcja Dolnego Śląska, jest to ewenement na skalę Europejską. Zwiedzanie indywidualne może odbywać się z przewodnikiem, który opowie o jej historii i tajemnicach. Przewodnicy, przywdziewający mundury pruskich żołnierzy, zapraszają na zwiedzanie i podczas wędrówki pokażą nam: donjon, makietę twierdzy, podziemne kazamaty, studnię, izbę żołnierską, mundury i wyposażenie żołnierzy z XVIII wieku, a także zaprezentują działanie broni czarnoprochowej. Na terenie twierdzy można również samodzielnie eksplorować niektóre jej zakamarki. Turyści mogą samodzielnie odwiedzić taras widokowy, skąd roztaczają się malownicze widoki na bliższe i dalsze okolice w tym na wieś Srebrna Góra, zbrojownię oraz wystawę "Srebrna Góra na dawnej widokówce". Czas zwiedzania twierdzy wynosi 70 minut z przewodnikiem i co najmniej pół godziny indywidualnej eksploracji.
Nocne zwiedzanie Twierdzy Srebrnogórskiej. Turyści indywidualni mają możliwość wzięcia udziału w nocnym zwiedzaniu, które trwa około 2 godzin. To niezapomniana przygoda w osiemnastowiecznej scenerii, dostarczająca emocjonujących wrażeń. Atrakcje obejmują m.in. spacer po oświetlonych pochodniami kazamatach, prezentację broni czarnoprochowej, pokaz wystrzału z repliki XVII-wiecznej armaty oraz nocną panoramę z korony Donjonu. Aby wziąć udział w takiej formie poznawania fortu, należy dokonać wcześniejszej rezerwacji miejsc telefonicznie. Nocne zwiedzanie odbywa się w każdą sobotę przez cały rok.
Twierdzę w Srebrnej Górze można zwiedzać również w grupach, dla których przygotowane zostały specjalne programy zwiedzania połączone z większą dawką dydaktyczną, często urozmaicone grami, zabawami oraz ćwiczeniami praktycznymi. Największą atrakcją jest zwiedzanie fortu donjon, a to gwarantuje praktycznie każdy program, lecz warto przyjrzeć się im nieco dokładniej. Wszystkie oferty grupowe skierowane są do grup co najmniej 20-osobowych.
Bilety wstępu upoważniające do zwiedzania z przewodnikiem:
Bilet normalny: 35,00 zł
Bilet ulgowy: 28,00 zł
Dzieci do 4 lat: bezpłatnie
Bilet wstępu roczny: 100,00 zł
Nocne zwiedzanie: 55 zł od osoby
Wycieczka kadeta: 45 zł od osoby
Zwiedzanie z przygodą: 80 zł od osoby
Gra forteczna: 70 zł od osoby
Bilet wspólny z Fortem Ostróg-Spitzberg:
normalny: 52,00 zł
ulgowy: 40,00 zł
Godziny otwarcia:
Kwiecień – Czerwiec od godz. 10.00 do godz. 18.00 (ostatnie zwiedzanie z przewodnikiem – ok. godz. 16.30)
Lipiec – Sierpień od godz. 10.00 do godz. 19.00 (ostatnie zwiedzanie z przewodnikiem – ok. godz. 17.30)
Wrzesień – Październik od godz. 10.00 do godz. 18.00 (ostatnie zwiedzanie z przewodnikiem – ok. godz. 16.30)
Listopad – Marzec od godz. 10.00 do godz. 17.00 (godziny zwiedzania z przewodnikiem: 10:20, 11:00, 12:00, 13:00, 14:00, 15:00, 15:50)
Twierdza Srebrna Góra sp. z o.o.
Ul. Kręta 4 57-215 Srebrna Góra
tel. 74 818 00 99, +48 690 026 449
e-mail info@forty.pl
Twierdza Srebrna Góra to miejsce doceniane przez turystów za architekturę, malownicze otoczenie oraz bogactwo historii. Zwiedzający chwalą imponującą konstrukcję twierdzy oraz przepiękne widoki ze wzgórza. Dodatkowo, wartości edukacyjne oferowane w różnorodnych programach tematycznych, takich jak "Gra Forteczna" czy "Szkolenie Kadeta", sprawiają, że zwiedzanie staje się angażujące i pamiętne. Kompetentni przewodnicy potrafią opowiadać o historii w sposób przystępny, co dodatkowo podnosi wartość wizyty w tym niezwykłym miejscu. Ogólne wrażenia turystów odwiedzających to miejsce są bardzo pozytywne, czego odzwierciedlenie można odnaleźć na wizytówce Google, gdzie na podstawie kilkunastu tysięcy rekomendacji ta atrakcja turystyczna ma prawie najwyższą notę. Warto nadmienić, że w okolicy Srebrnej Góry znajdziemy jeszcze wiele innych atrakcji, które mogą wypełnić nasz cały dzień.
Zapraszamy do kontaktu
