Odkryta stosunkowo niedawno, bo w XVIII w. jaskinia stała się żelaznym punktem wycieczek kuracjuszy odwiedzających pobliskie uzdrowisko Lądek-Zdrój. Niestety w związku z brakiem opieki nad jaskinią w pierwszych latach po jej odkryciu, nacieki skalne w niej występujące zostały w znacznej mierze zniszczone przez amatorskich grotołazów i niekontrolowany ruch turystyczny. Korytarze Jaskini Radochowskiej mierzą prawie 500 metrów długości, stawiając ją na drugiej pozycji pod względem wielkości jaskiń poznanych w Sudetach tuż za Jaskinią Niedźwiedzia w Kletnie. Do ciekawostek związanych z jaskinią należy fakt, iż wysuwane są daleko idące przypuszczenia, że była zamieszkiwana przez ludzi paleolitu. Odkryto tu także szczątki prehistorycznych zwierząt. Obecnie stanowi zimowe schronienie dla licznych gatunków nietoperzy. Aktualnie Jaskinia Raochowska jest pod opieką prywatnych przedsiębiorców, którzy dbają o nią i umożliwiają jej zwiedzanie w towarzystwie przewodnika.
Jaskinia zlokalizowana jest w Sudetach Wschodnich, w paśmie Gór Złotych w dolinie potoku Jaskiniec na zbiegu zboczy gór: Cierniak, Bzowiec, Góry Nadwornej i Białyni. Leży ona na granicy Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego, administracyjnie nieopodal wsi Radochów przynależącej do gminy Lądek-Zdrój. Aby dotrzeć do jaskini, wyruszamy spod Pokoi Gościnnych U Ireny i jedziemy wojewódzką drogą nr 392 w kierunku Kłodzka, a następnie tuż za Lądkiem Zdrój skręcamy w prawo w drogę dojazdową prowadząca do parkingu pod jaskinią. Dojazd do celu naszej podróży zajmie nam około 20 minut. Kiedy już zostawimy auto na bezpłatnym parkingu, czeka nas krótki spacer leśną drogą (około 1300 m), po którego przejściu ukaże się nam wejście do groty.
Pierwsze wzmianki dotyczące jaskini pochodzą z 1753 roku, zatem przyjęło się, że jaskinia Radachowska została odkryta w II połowie XVIII w. W pierwszych latach po odkryciu jaskinia była niedostępna do eksploracji w większej jej części, gdyż drogę prowadzącą do głębiej położonych korytarzy zagradzało namulisko (miejsce akumulacji różnego rodzaju osadów). Początkowo Jaskinia Radochowska nosiła nazwy: Radochowska Jaskinia Naciekowa, czy Grota Stalaktytowa co może świadczyć o jej bogactwie w różnorodne podziemne formy krasowe, które niestety nie przetrwały do czasów teraźniejszych. Przyczyną tego było niezabezpieczenie przez ówczesne władze jaskini przed dzikimi turystami dewastującymi wnętrze pieczary. Za sprawą wysiłku i ogromu pracy włożonego przez Heinricha Peregrina opiekuna Jaskini Radochowskiej w latach od 1933 do 1947 ruch turystyczny został tu uregulowany. Heinrich będący emerytowanym górnikiem odgruzował pierwotne wejście do groty. Przeprowadził on również liczne prace adaptacyjne polegające na ułatwieniu eksploracji jaskini turystom. Wykuł on między innymi kamienne schody ułatwiające wejście. Pełnił on również funkcje przewodnika oprowadzającego po podziemnych korytarzach.
Heinrich Peregrin podczas swoich prac natrafił w 1935 roku na liczne szczątki zwierząt. W namulisku znajdowały się kości około 20 różnych gatunków prehistorycznych stworzeń, a w głębi jaskini odkrył on czaszkę niedźwiedzia jaskiniowego. Badania znaleziska nadzorowali naukowcy z Instytutu Zoologicznego Uniwersytety Wrocławskiego. Podczas identyfikacji kości ustalono, że wśród szczątków znajdowały się fragmenty kostne, które należały do: lwa jaskiniowego, hieny jaskiniowej, dzikiego konia czy nosorożca włochatego.
Największą tajemnicą, jaką skrywała grota, była wspomniana wcześniej czaszka niedźwiedzia jaskiniowego. Była ona przedmiotem kultu niedźwiedzia popularnym wśród ludzi żyjących w okresie paleolitycznym, a znaleziona czaszka została obłożona kamieniami i przykryta skalną płytą. W połączeniu ze znalezionymi w jaskini kamiennymi wyrobami z kwarcu i kwarcytu oraz ze śladami palenisk pozwala to wysuwać przypuszczenia, że jaskinia była odwiedzana przez ludzi pierwotnych. Jednak to tylko spekulacja, gdyż nie odnaleziono jednoznacznych dowodów potwierdzających tę teorię.
W powojennej Polsce nad jaskinią nie była sprawowana żadna opieka, kiedy to w 1999 roku zainteresował się nią wrocławski speleolog Henryk Nowaki. Przeprowadził on serię prac konserwujących i zabezpieczających wnętrze jaskini przed dalszą degradacją. Jednak z nieznanych przyczyn porzucił on projekt i jaskinia ponownie była bez nadzoru narażona na odwiedzany przypadkowych gości zaśmiecających jej wnętrze.
Wiosną 2013 roku jaskinia Radcowska zyskała nowych opiekunów, którzy uporządkowali teren wokół niej i uprzątnęli jej korytarze z zalegających wewnątrz śmieci. Natalia i Zbigniew Piotrowicz do dnia dzisiejszego trzymają pieczę nad tym cennym przyrodniczo miejscem i udostępniają je turystom do zwiedzania.
Jaskinia Radochowska jest jedną z najlepiej poznanych, a zarazem jedną z największych sudeckich grot. Na skutek wieloletniej dewastacji szata naciekowa jest w niej znikoma, jednak żyją tu ciekawe organizmy jak, chociażby studniczki tatrzańskie czy prapierścienica jaskiniowa. Jaskinia Radochowska stała się również domem wielu gatunków nietoperzy takich jak: nocka rudego i dużego oraz gacka brunatnego, które tu chętnie hibernują zimową porą. Jaskinia jest obecnie chroniona i stanowi pomnik przyrody nieożywionej. Najciekawszą komorą jaskini jest tzw. Komora Gotycka, w której to znajduje się sala z podziemnym jeziorkiem krasowym. Poziom wody waha się w zależności od pory roku, a sam system szczelin krasowych jaskini wciąż jest aktywny. Korytarze jaskini mają układ horyzontalny, powstały na skutek erozji spowodowanej działaniem wody o dużej sile przepływu. Korytarze rozwijały się wzdłuż pęknięć tektonicznych a większe sale kształtowały się na ich skrzyżowaniach. Najbardziej okazałym jest Korytarz Środkowy, zakończony Salą Gotycką.
Zwiedzanie jaskini dostępne jest obecnie jedynie w towarzystwie przewodnika. Do eksploracji dla żadnych przygód trustów czeka trasa licząca sobie 300 metrów. Czas zwiedzania wynosi około 40 minut. W jaskini panuje stała temperatura, która wynosi 9 stopni Celsjusza w związku z czym, należy się ciepło ubrać. Pokonując podziemne korytarze, na trasie czekają nas wąskie szczeliny i będziemy musieli się przez nie przeciskać. Zwiedzanie jaskini Radochowskiej jest całkowicie bezpieczne i dostępne jest dla dzieci od 3 roku życia. W jaskini należy ostrożnie stąpać, gdyż korytarze są błotniste o nierównym podłożu i bywają śliskie. Jaskinia nie posiada własnego oświetlenia i zwiedzanie odbywa się w kaskach z czołówkami udostępnionymi przez przewodnika. Niestety nie jest możliwe zwiedzanie przez osoby niepełnosprawne poruszające się na wózkach inwalidzkich oraz o kulach. Nie jest także wskazane zwiedzanie groty przez osoby cierpiące na klaustrofobię.
W Jaskini Radochowskiej organizowane są co jakiś czas różnego rodzaju imprezy kulturalne, na które zapraszani są pisarze, muzycy i inni artyści. W podziemnych komorach odbywały się nawet kameralne koncerty. Organizowane są tu również imprezy okolicznościowe z grami i zabawami plenerowymi w tle np. z okazji dnia dziecka. Jaskinia Radochowska to idealna i ciekawa lokalizacja na pikniki rodzinne, które są tu organizowane dosyć często. Przy wejściu do podziemi wybudowana został ogólnodostępna wiata turystyczna z miejscem na ognisko. Znajdziemy tu również ciekawą układankę dla dzieci ze szkieletem tygrysa. Przed wyruszeniem w głąb jaskini możemy sprawdzić, czy przyciśniemy się przez największe zwężenie korytarza na specjalnie ustawionych skałach mających odwzorować prawdziwe warunki wewnątrz jaskini. Popularność zyskuje również możliwość zorganizowania sesji zdjęciowej wewnątrz groty wykonanej przez profesjonalnego fotografa.
Do Jaskini Radochowskiej prowadzą 2 szalki turystyczne:
szlak zielony z przystanku autobusowego w Radochowie przy trasie 392 łączącej Kłodzko z Lądkiem-Zdrój,
szlak niebieski z Lądka-Zdroju przez Radochów i kalwarię na Cierniaku.
Na trasie wiodącej do Jaskini Radochowskiej bezpośrednio przy parkingu znajduje się Winiarnia Radochowska oferująca różnego rodzaju wina lokalnych producentów jak i pochodzących z różnych regionów całego świata. Jest to miejsce bardzo wyjątkowe, gdyż w najbliższej okolicy, a nawet tej troszkę dalszej nie znajdziemy drugiej takiej winiarni. Oferowanych tutaj win nie kupimy w dyskontach, gdyż są one sprowadzane z winnic charakteryzujących się manufakturowym wytwórstwem tego napoju. Winiarnia Radochowska posiada w swych piwniczkach wiele rodzajów i gatunków win. Możemy skosztować tu wina białe, czerwone, różowe, wytrawne półsłodkie i słodkie. Można tu zasmakować także wina przechowywanego w beczkach, pochodzącego z Moraw. Spod winiarni rozpościera się piękny widok na Masyw Śnieżnika i miejsce to położone jest bardzo ustronnie, dzięki czemu jest idealne do zorganizowania romantycznego wieczoru w plenerze przy świecach i winie. W okresie letnim Winiarnia Radochowska staje się przystanią dla niszowych artystów z różnych dziecin sztuki, którzy mogą dać tu upust swojej wenie. Organizowane są tu kameralne koncerty, meetingi, spektakle czy seanse filmowe. Poza winem, które dzierży prym w winiarni, możemy tu również zapoznać się ze smakiem lokalnych produktów spożywczych takich jak: wędliny, miody i sery.
Bilet normalny 40 zł od osoby.
Bilet ulgowy 30 zł od osoby, (ulga przysługuje młodzieży szkolnej, studentom, rencistom i emerytom).
Bilet Grupowy 25 zł od osoby (grupy powyżej 40 osób oraz wycieczki szkolne).
Zwiedzanie możliwe jest w każdy dzień tygodnia, od 15 kwietnia do 30 września, w godzinach od 10.00 do godziny 18:00 (ostatnie wejście możliwe jest o godzinie 17.20). Poza sezonem zwiedzanie jaskini możliwe jest wyłącznie po wcześniejszej rezerwacji telefonicznej
Jaskinia Radochowska
Radochów, 57-540 Lądek-Zdrój
e-mail: kontakt@jaskiniaradochowska.pl
tel.: 604 337 846
Opiekun i przewodnik jaskini Natalia Wellmann-Piotrowicz
Turyści polecają odwiedzić to miejsce, bo podczas eksplorowania jaskini czuje się zupełnie nowe i niespotykanie nigdzie indziej emocje. Ta atrakcja turystyczna nie jest skomercjalizowana, co bardzo podoba się odwiedzającym. Wizytatorzy jaskini czują tu dzikość i prawdziwie tajemniczą naturę. Przemierzanie podziemnych korytarzy mając czołówki za jedyne źródło światła, jest ekscytującym doznaniem i testem na odwagę. Podróż do wnętrza ziemi pozwala turystom wejść w skórę prawdziwych grotołazów i zaczerpnąć emocji towarzyszącym odkrywaniu nieznanego. Bardzo pozytywnie odbierana jest Pani przewodnik, której goście nie szczędzą pochwał i słów uznania dla jej zaangażowania, poczucia humoru i pozytywnego podejścia do życia. Atrakcja ta szczególnie przypada do gustu najmłodszym śmiałkom. Dzieci doskonale bawią się wewnątrz groty, pokonując kręte korytarze niczym tor przeszkód. W oparciu o średnią ocen z opinii gogle, gdzie sięga ona niemalże najwyższej noty, możemy śmiało stwierdzić, że każdemu przypadnie do gustu zwiedzanie Ziemi kłodzkiej od środka w Jaskini Radochowskiej.
Zapraszamy do kontaktu